O le COVID-19 o lo'o fa'ailoa mai ai le mana'oga fa'anatinati e toe fa'afouina taumafaiga a le lalolagi e fa'agata le mamapala

E tusa ma le 1.4 miliona le itiiti ifo o tagata na mauaina le tausiga mo le mamapala (TB) i le 2020 nai lo le 2019, e tusa ai ma faʻamaumauga muamua na tuʻufaʻatasia e le Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi (WHO) mai le silia ma le 80 atunuu-o se faʻaitiitiga o le 21% mai le 2019. va vavalalata o Initonesia (42%), Aferika i Saute (41%), Filipaina (37%) ma Initia (25%).

“O aʻafiaga o le COVID-19 e sili atu nai lo le oti ma faʻamaʻi e mafua mai i le siama lava ia.O le faʻalavelaveina o auaunaga taua mo tagata e maua i le TB ua naʻo se tasi o faʻataʻitaʻiga mataʻutia o auala o loʻo aʻafia ai le faʻamaʻi o nisi o tagata sili ona matitiva o le lalolagi, o loʻo i ai i le maualuga o le lamatiaga mo le TB, ”o le tala lea a Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, WHO Faatonu Sili Aoao."O nei faʻamatalaga manino o loʻo faʻaalia ai le manaʻoga mo atunuʻu ina ia avea le soifua maloloina lautele o se faʻamuamua aʻo latou tali atu ma toe faʻaleleia mai le faʻamaʻi, ina ia mautinoa le avanoa i auaunaga taua mo le TB ma faʻamaʻi uma."

O le fausiaina o faiga fa'alesoifua maloloina ina ia mafai e tagata uma ona maua auaunaga latou te mana'omia e taua tele.O nisi atunuu ua uma ona faia ni laasaga e faaitiitia ai le aafiaga o le COVID-19 i le tuuina atu o auaunaga, e ala i le faamalosia o le puleaina o siama;fa'alauteleina le fa'aogaina o tekinolosi fa'atekinolosi e tu'uina atu ai fautuaga mamao ma le lagolago, ma tu'uina atu ile fale puipuia ma le tausiga ole TB.

Ae o le tele o tagata e maua i le TB ua le mafai ona maua le tausiga latou te manaʻomia.O loʻo popole le WHO e sili atu i le afa miliona le tele o tagata na maliliu mai le TB i le 2020, ona ua le mafai ona latou maua se faʻamaʻi.

E le o se fa'afitauli fou lenei: a'o le'i taia le COVID-19, o le va i le va o le aofa'i o tagata atia'e le TB i tausaga ta'itasi ma le aofa'i fa'aletausaga o tagata na lipotia aloa'ia ua maua i le TB e tusa ma le 3 miliona.O le faʻamaʻi ua matua faʻatupuina ai le tulaga.

O se tasi o auala e foia ai lenei mea e ala i le toe faʻaleleia ma le faʻaleleia o suʻesuʻega TB e vave iloa ai tagata e maua i le TB poʻo le faʻamaʻi TB.Ta'iala fou na tu'uina mai e le WHO i le World TB Day e fa'amoemoe e fesoasoani i atunu'u e fa'ailoa mana'oga fa'apitoa o nu'u, o le faitau aofa'i o tagata e sili ona lamatia i le TB, ma nofoaga e sili ona a'afia ina ia mautinoa e mafai e tagata ona maua le puipuiga ma le tausiga sili ona talafeagai.E mafai ona ausia lenei mea e ala i le faʻaogaina atili o auala suʻesuʻe e faʻaogaina ai meafaigaluega fou.

O ia mea e aofia ai le fa'aogaina o su'esu'ega fa'avavevave mole mole, le fa'aogaina o le su'esu'ega fa'akomepiuta e fa'amatala ai le leitio o le fatafata ma le fa'aogaina o auala lautele mo le su'eina o tagata o lo'o maua i le HIV mo le TB.O fautuaga o lo'o fa'atasi ma se ta'iala fa'agaioiga e fa'afaigofie ai le fa'atinoina.

Ae o le a le lava lea na o oe.I le 2020, i lana lipoti i le Fono Tele a Malo Aufaatasi, na tuuina atu ai e le Failautusi Aoao a le UN se seti o fautuaga e 10 e tatau ona mulimulitaia e atunuu.O nei mea e aofia ai le fa'agaoioia o ta'ita'iga maualuluga ma gaioiga i le tele o vaega e fa'aitiitia fa'anatinati maliu TB;fa'ateleina tupe;si'itia le soifua maloloina lautele mo le puipuia ma le tausiga o le TB;fa'atalanoaina le tete'e atu i vaila'au, fa'alauiloa aia tatau a tagata ma fa'amalosia su'esu'ega TB.

Ma o le mea taua, o le a taua tele le faʻaitiitia o le le tutusa o le soifua maloloina.

"Mo le tele o seneturi, o tagata e maua i le TB o loʻo i ai i le sili ona faʻatauvaʻa ma vaivai.O le COVID-19 ua faʻateleina le eseesega i tulaga o le soifuaga ma le mafai ona maua auaunaga i totonu ma va o atunuʻu, ”o le tala lea a Dr Tereza Kasaeva, Faʻatonu o WHO's Global TB Programme."Ua tatau nei ona tatou faia se taumafaiga faʻafouina e galulue faʻatasi e faʻamautinoa o loʻo lava le malosi o polokalame TB e momoli atu i soʻo se faʻalavelave faʻafuaseʻi i le lumanaʻi - ma vaavaai mo ni auala fou e faia ai lenei mea."


Taimi meli: Mati-24-2021